Kafeja është një nga ritualet më të preferuara të mëngjesit për shumë njerëz në mbarë botën. Sidoqoftë, ekziston një aspekt interesant për t’u marrë parasysh kur bëhet fjalë për të pirë kafe menjëherë pasi të zgjoheni nga gjumi

Edhe pse mund të duket se një filxhan kafe është hapi i parë drejt një fillimi energjik të ditës, shkencëtarët theksojnë se mund të mos jetë mënyra më efektive për t’u freskuar dhe për të qëndruar zgjuar.

Sipas njohurive të tyre, është më mirë të prisni dhe të pini kafen e parë të mëngjesit të paktën dy orë pasi të jeni zgjuar nga gjumi.

Shkenca na thotë se një gjumë i mirë gjatë natës është ende i paçmuar kur bëhet fjalë për sigurimin e energjisë së nevojshme dhe zgjimin e shpejtë në mëngjes
Edhe pse shumë përpiqen të gjejnë mënyra të ndryshme për të luftuar lodhjen gjatë ditës, e vërteta është se asgjë nuk mund të zëvendësojë një gjumë të mirë të natës.

Për të kuptuar më mirë pse duhet të presim para se të kapim një filxhan kafe, le t’i drejtohemi Dr. Andrew D. Huberman, neurolog dhe bashkëpunëtor në Shkollën e Mjekësisë të Universitetit Stanford. dr. Huberman shpjegon se kafeja ka aftësinë të na zgjojë për shkak të ndërveprimit të saj me një neurotransmetues të quajtur adenozinë.

Adenozina është një neurotransmetues që ndodh natyrshëm në trurin tonë dhe përqendrimi i saj rritet pasi zgjohemi. Sa më gjatë të qëndrojmë zgjuar, aq më shumë adenozinë grumbullohet në trupin tonë, duke çuar në një ndjenjë të shtuar të përgjumjes. Me fjalë të tjera, adenozina luan një rol kyç në rregullimin e ciklit tonë gjumë-zgjim.

Ajo që bën kafeina në kafe është bllokimi i receptorëve të adenozinës në tru. Kjo do të thotë që kafeina herë pas here parandalon lidhjen e adenozinës me receptorët dhe krijimin e një ndjenje lodhjeje dhe përgjumjeje. Megjithatë, është e rëndësishme të theksohet se ky stimulim zgjat vetëm për një kohë të shkurtër dhe nuk mund të zgjidhë përgjithmonë problemin e lodhjes, veçanërisht nëse nuk kemi fjetur mjaftueshëm gjatë natës.

Kafeja do të reduktojë ndjenjën e lodhjes dhe përgjumjes për një kohë të shkurtër

Gjatë ditës, qelizat dhe indet djegin energji në formën e molekulës adenozinë trifosfat, kjo molekulë konsumohet kur ne punojmë, mendojmë ose thjesht ulemi, ndërsa qelizat krijojnë adenozinë si nënprodukt. Kafeina është kimikisht e ngjashme me adenozinën dhe bllokon receptorët e adenozinës, të gjitha me efektin që kafeina ndrydh nevojën për gjumë për një kohë, kështu që pas një filxhani kafeje ndihemi më të zgjuar dhe me më shumë energji. Megjithatë, edhe gjatë asaj kohe, adenozina akumulohet, por kur ndikimi i kafeinës zhduket, ne përsëri biem në gjumë.

“Kafja nuk do të na çlirojë nga ndjenja e lodhjes dhe e përgjumjes nëse nuk kemi fjetur mjaftueshëm, ajo vetëm do të shtyjë nevojën për gjumë për një kohë të shkurtër”, shpjegon Dr Huberman.

Pse është më mirë të pini kafe dy orë pas zgjimit?

Kur zgjohemi, pavarësisht se ndihemi të përgjumur, nivelet e adenozinës janë në nivelin më të ulët. Prandaj është më mirë të prisni 1.5 deri në dy orë dhe më pas të pini kafen e parë. Në këtë mënyrë do të lejojmë që trupi të zgjohet natyrshëm dhe të lejojmë që adenozina të fillojë të rritet pak, shpjegon doktor Huberman. Nëse jemi shumë të përgjumur, mjeku na këshillon të pimë një gotë ujë menjëherë pas zgjimit, të bëjmë shëtitje, të marrim ajër të pastër dhe të ekspozohemi në rrezet e diellit.

Një ndjenjë vigjilence mund të arrihet në një mënyrë tjetër

Ndërkohë, do të vijë nga grumbullimi i adenozinës dhe kafeja do të prodhojë një ndjenjë më të dukshme vigjilence. Dr. Huberman beson se nëse e vonojmë kafen e mëngjesit, do të kemi më shumë energji në mes të ditës kur jemi më aktivë. Në këtë mënyrë do të arrijmë ndjenjën më të fortë të vigjilencës. Dr Huberman shprehet se personat që konsumonin kafe në këtë mënyrë më vonë kishin gjumë më cilësor dhe më shumë energji gjatë ditës.